بررسی اصالت اخبار غیرمسند کتاب دلائل الامامة

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی( ره) ، گروه تاریخ

2 استادیار تاریخ، عضو هیات علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).

چکیده

چکیده
انتساب کتاب دلائل الامامه به ابوجعفر محمد‌بن جریر طبری امامی، صاحب المسترشد تاکنون مورد تردید و بحث بوده است. آخرین یافته‌های تحقیقات اخیر این بوده است که نه‌تنها این کتاب متعلق به طبری امامی نیست، بلکه اصلاً دلیلی وجود ندارد نام نویسنده طبری باشد؛ بنابراین نویسنده فردی مجهول است که با توجه به اسناد کتاب، معاصر شیخ طوسی (م 460 ق.) بوده است. در این تحقیق، ابتدا با نشان دادن آشنایی ناکافی سید‌بن طاووس (م 664 ق.) با کتاب دلائل الامامه، خطای وی در انتساب این کتاب به طبری امامی با شواهد بیشتری اثبات می‌شود و علاوه بر آن، این یافته را اثبات و اضافه می‌کنیم که همه احادیث غیرمسند یا نیمه‌مسند این کتاب، الحاقی و غیراصیل هستند و پس از تألیف این کتاب و پیش از زمان ابن‌طاووس به این کتاب افزوده شده‌اند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

An Inquiry into Originality of non-Referenced Narrations in Dala'il al-Imama

نویسندگان [English]

  • Muhyeddin Sultanifar 1
  • Mohsen Ranjbar 2
1 Imam Khomeini research and education Institute
2 Assistant Professor, Faculty of History, Imam Khomeini Education and Research Institute
چکیده [English]

The attribution of the book "Dala'il al-Imama" to Abu Ja'far Muhammad ibn Jarir al-Tabari, the Imami scholar and the author of "al-Mustarshid", has been so far subject to question and controversy. The latest findings of recent researches indicate that the book does not belong to the Imami Tabari and even more, there is basically no reason for the author's name being al-Tabari. Therefore, the author is an anonymous person who is contemporary to Shaykh al-Tusi (460 A.H. / 1067 AD) according to the book chain of narrators. First, establishing Ibn Tawus's (664 A.H. / 1266 AD) insufficient familiarity with the book, this study, offering more evidence, proves his mistake in attributing this book to the Imami Tabari and additionally proves that all of the non-referenced or semi-referenced narrations of the book are unoriginal additions that have been inserted into the book after it was first written and before Ibn Tawus.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Dala'il al-Imama
  • Tabari
  • Ibn Tawus
  • Dala'il
  • Imama
  • Originality

مراجع

ابن‌حیون مغربی، نعمان‌بن محمد (1409). شرح الأخبار فی فضائل الائمة الأطهار، چاپ اول، قم: انتشارات جامعه مدرسین.
ابن‌طاووس، رضی‌الدین علی‌بن موسی (1348). اللهوف علی قتلی الطفوف، چاپ اول، تهران: جهان.
ابن‌طاووس، رضی‌الدین علی‌بن موسی (1368). فرج المهموم فی تاریخ علماء النجوم، چاپ اول، قم: دار الذخائر.
ابن‌طاووس، رضی‌الدین علی‌بن موسی (1409). الأمان من أخطار الأسفار و الزمان، چاپ اول، قم: مؤسسة آل البیت (ع).
ابن‌طاووس، رضی‌الدین علی‌بن موسی (1413). الیقین فی إختصاص مولانا علی علیه السلام بإمرة المؤمنین، چاپ اول، قم: دار الکتاب.
ابن‌طاووس، رضی‌الدین علی‌بن موسی (1420). طرف من الأنباء و المناقب، چاپ اول، مشهد، انتشارات تاسوعا.
ابن‌کثیر دمشقی، ابوالفداء اسماعیل‌بن عمر (1407). البدایة و النهایة، بیروت: دار الفکر.
آقابزرگ تهرانی، محمد محسن (1403). الذریعة إلی تصانیف الشیعة، چاپ سوم، بیروت: دار الأضواء.
انصاری، حسن (1386الف). «از ابوالقاسم کوفی تا نویسنده عیون المعجزات»، کتاب ماه دین، سال دهم، شماره 9 و 10 و 11، ص 4-17.
انصاری، حسن (1386ب). «معمای چند کتاب: از کتاب الاوصیای شلمغانی تا اثبات الوصیه مسعودی»، پایگاه حلقه کاتبان، http://ansari.kateban.com/post/1196.
انصاری، حسن (1394). «ابن رستم طبری، متکلمی امامی با گرایشات معتزلی که نمی تواند نویسنده الایضاح باشد»، پایگاه حلقه کاتبان، http://ansari.kateban.com/post/2676.
حسینی جلالی، سید محمدحسین (1422). فهرس التراث، چاپ اول، قم: دلیل ما.
خصیبی، حسین‌بن حمدان، (1419). الهدایة الکبری، بیروت: البلاغ.
ذهبی، ابوعبداللّه شمس‌الدین محمد‌بن احمد (1427). سیر أعلام النبلاء، قاهره: دار الحدیث.
شبیری زنجانی، سید محمدجواد (1383). «سال‌شمار آموزشی هارون‌بن موسی التلعکبری»، قم: علوم حدیث، شماره 32، ص 10-24.
شوشتری، محمدتقی (1410). قاموس الرجال، چاپ دوم، قم: مؤسسه النشر الإسلامی.
صدوق، ابوجعفر محمد‌بن علی (1378). عیون أخبار الرضا (ع)، چاپ اول، تهران: جهان.
صفار، محمد‌بن حسن (1404). بصائر الدرجات فی فضائل آل محمد (ص)، چاپ دوم، قم: کتابخانه آیت اللّه مرعشی نجفی.
صفری فروشانی، نعمت اللّه (1384). «محمد‌بن جریر طبری آملی و دلائل الامامه»، علوم حدیث، سال دهم، شماره 37 و 38، ص 223-240.
طبری آملی، محمد‌بن جریر‌بن رستم (1413). دلائل الامامه، چاپ اول، قم: بعثت.
طبری، أبوجعفر محمد‌بن جریر (1387). تاریخ الأمم و الملوک، چاپ دوم، بیروت: دار التراث.
الکعبی، علی موسی (1425). «الطبریون نظرة فی المتفق و المفترق»، القسم الأول، علوم الحدیث، سال هشتم، شماره 16، ص 70-127.
الکعبی، علی موسی (1426). «الطبریون نظرة فی المتفق و المفترق»، القسم الثانی، علوم الحدیث، سال نهم، شماره 17، ص 107-172.
مامقانی، عبداللّه (1411). مقباس الهدایة فی علم الدرایة، چاپ اول، قم: مؤسسة آل البیت لإحیاء التراث.
مامقانی، محی‌الدین (1431). تنقیح المقال فی علم الرجال، چاپ اول، قم: مؤسسة آل البیت لإحیاء التراث.
میرداماد، محمدباقر‌بن محمد (1422). الرواشح السماویه، چاپ اول، قم: دار الحدیث.
نصیری، علی (1385). آشنایی با علوم حدیث، چاپ دوم، قم: انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه قم.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار