اعتبارسنجی دیدگاه سید ابوالفضل برقعی در نسبت‌دادن تحریف قرآن به شیعه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری الاهیات، گرایش قرآن و حدیث، دانشگاه اراک، اراک، ایران

2 دانشیار الاهیات، گرایش قرآن و حدیث، دانشگاه اراک، اراک، ایران

3 استاد الاهیات، گرایش قرآن و حدیث، دانشگاه تهران، تهران، ایران

4 استادیار الاهیات، گرایش قرآن و حدیث، دانشگاه اراک، اراک، ایران.

چکیده

برقعی (1287-1372) یکی از روحانیان و از جمله قرآنیون است که عقاید شیعی را نقد می‌کند. او بر اساس برخی از روایت‌های ضعیف، کلینی و برخی از محدثان و در نهایت شیعیان را به «اعتقاد به تحریف‌ قرآن» متهم می‌کند. این مقاله دیدگاه‌های سید ابوالفضل برقعی را در مسئله ‌تحریف می­کاود و صحت‌ و سقم آرای وی را می‌سنجد. گردآوری اطلاعات در این نگارش کتاب‌خانه‌ای، و پردازش آنها به روش توصیفی‌تحلیلی است. دلایل‌ متعددی بر سلامت‌ قرآن و صیانت ‌قرآن از تحریف نزد شیعه وجود دارد. علاوه بر بسیاری از بزرگان ‌شیعه که به سلامت‌ قرآن از تحریف اشاره ‌کرده‌اند، دانشمندان منصف اهل سنت نیز شیعه را از این تهمت مبرا دانسته‌اند. برقعی به واسطه فصل‌الخطاب شیعه را به تحریف قرآن متهم می‌کند در حالی که در رد فصل‌الخطاب کتاب‌های‌ فراوانی نوشته ‌شده است. یکی دیگر از اشکالات وارد بر برقعی نداشتن نگرش تاریخی به این مسئله و توجه‌نکردن به انگیزه صاحبان کتب حدیثی، یعنی جمع‌آوری حدیث و جلوگیری از نابودی آن، است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Validation of Sayyid Abu-l-Fadl Burqi‘i’s Attribution of the Distortion of the Qur’an to the Shi‘a

نویسندگان [English]

  • Sayyid Majid nabavi 1
  • Ali Hasanbagi 2
  • majid maaref 3
  • Kayvan Ihsani 4
1 PhD student of theology, the Qur’an and hadiths subdiscipline, University of Arak, Arak, Iran
2 Associate professor, Department of Theology, the Qur’an and hadiths subdiscipline, University of Arak, Arak, Iran
3 Professor, Department of Theology, the Qur’an and hadith subdiscipline, University of Tehran, Tehran, Iran
4 Assistant professor, Department of Theology, the Qur’an and hadith subdiscipline, University of Arak, Arak, Iran
چکیده [English]

Burqi‘ī (1908-1993) was a Qur’anist clergy who criticized Shiite beliefs. He cites unreliable hadiths to argue that al-Kulaynī, some other Shiite scholars of hadiths, and the Shi‘a in general believe in “distortion of the Qur’an.” In this paper, we consider Sayyid Abu-l-Faḍl al-Burqui‘ī’s views of the distortion of the Qur’an, appraising its accuracy or inaccuracy. In this paper, the data are collected through a library method and have been processed via a descriptive-analytic method. The Shi‘a have numerous reasons to believe in the Qur’an’s immunity from distortion. In addition to many prominent Shiite figures who have pointed to its protection from distortion, impartial Sunni scholars have rejected accusations of Qur’anic distortion against the Shi‘a. Burqi‘ī cites the book, Faṣl al-Khiṭāb, as evidence for his accusation of Quranic distortion against the Shi‘a, while many Shiite scholars have written books in rejection of Faṣl al-Khiṭāb. One problem with Burqui‘ī is his lack of historical view of the issue and his failure to consider the main motivation of authors of hadith books, that is, collection of hadiths and prevention of their destruction.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Burqui‘ī
  • Quranic distortion
  • Shi‘a
  • al-Kulaynī
  • Faṣl al-Khiṭāb

مراجع

ابن ابی داود سجستانی، عبد الله بن سلیمان (1423). المصاحف، قاهره: الفاروق الحدیثة للطباعة والنشر.
ابن بابویه قمی (صدوق)، محمد بن علی (1413). الاعتقادات، تصحیح: عصام عبد السید، بی‌جا: بی‌نا.
ابن‌ عطیه، عبد الحق بن غالب (1422). المحرر الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز، بیروت: دار الکتب العلمیة، منشورات محمد علی بیضون.
ابو حیان، محمد بن یوسف (1420). البحر المحیط فی التفسیر، بیروت: دار الفکر، الطبعة الاولی.
ابو عبید، قاسم بن سلام (1426). فضائل القرآن، بیروت: دار الکتب العلمیة.
استادی، کاظم (1394). «ارتباط اختلاف قرائات با تحریف قرآن»، در: پژوهش‌های قرآنی، ش74، ص146-171.
اکبری، محمد (1392). مصونیت قرآن از تحریف نزد شیعه و اهل ‌سنت، تهران: انتشارات دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم.
باقلانی، محمد بن طیب (1366). التمهید، تحقیق: محمود محمد خضیری و محمد عبد الهادی ابو ریده، قاهره: بی‌نا.
برقعی، ابوالفضل (1392). عرض اخبار اصول بر قرآن و عقول، در: http://borqei.com.
برقعی، ابوالفضل (1394). قرآن برای همه، در: http://borqei.com.
برقعی، ابوالفضل (1395). تابشی از قرآن، در: http://borqei.com.
برقعی، ابوالفضل (بی‌تا الف). بررسی علمی در احادیث مهدی، در: http://borqei.com.
برقعی، ابوالفضل (بی‌تا ب). خرافات وفور در زیارات قبور، در: http://borqei.com.
تهرانی، آقا بزرگ (1403). الذریعة الی تصانیف الشیعة، بیروت: دار الاضواء.
حسینی میلانی، سید علی (1394). تحریف قرآن: بررسی و نقد، قم: الحقایق.
خرمشاهی، بهاءالدین (1379). «مصحف امام علی (ع)»، در: بینات، ش28، ص184-190.
خویی، سید ابوالقاسم (1364). البیان فی تفسیر القرآن، تهران: مروی.
راشد، مریم (1393). «بررسی اجمالی «مصحف» و «وثاقت» عبدالله بن مسعود»، در: میراث طاها، پیش‌شماره 4، ص101-112.
سیوطی، جلال الدین (1416). الإتقان فی علوم القرآن، تحقیق: سعید المندوب، لبنان: دار الفکر.
شاه‌پسند، الاهه (1393). «دلالت و مصداق روایت «اقرأ کما یقرء النّاس»»، در: پژوهش‌های قرآن و حدیث، س47، ش2، ص221-246.
طباطبایی، محمد حسین (1390). المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات.
طبرسی نوری، حسین بن محمدتقی (بی‌تا). مستدرک الوسائل، قم: مؤسسه اسماعیلیان.
طبرسی، فضل بن حسن (1372). مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران: ناصر خسرو.
طوسی، محمد بن حسن (1363). تهران: دار الکتب الإسلامیة.
طوسی، محمد بن حسن (بی‌تا). التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
عسکری، مرتضی (1374). القرآن الکریم و روایات المدرستین، قم: کلیة اصول الدین.
فراء، یحیی بن زیاد (1980). معانی القرآن (فراء)، مصر: الهیئة المصریة العامة للکتاب.
فیض کاشانی، ملامحسن (1406). الوافی، اصفهان: کتاب‌خانه امیرالمؤمنین (ع)، ج9.
قرطبی، محمد بن احمد (1364). الجامع لأحکام القرآن، تهران: ناصر خسرو، چاپ اول.
قنبری، محمد (1387). شناخت‌نامه کلینی و الکافی، قم: دارالحدیث.
کلینی، محمد بن یعقوب بن اسحاق (1407). الکافی (ط - الإسلامیة)، تهران: دار الکتب الإسلامیة.
مازندرانی، محمد صالح (1342/1382). شرح الکافی: الأصول والروضة، تهران: المکتبة الإسلامیة.
مرکز الثقافة والمعارف القرآنیة (1417). علوم القرآن عند المفسرین، قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
مفید، محمد بن محمد (1413). المسائل السرویة، المسألة التاسعة، قم: المؤتمر العالمی لألفیة الشیخ المفید.
نجارزادگان، فتح‌الله (1384). تحریف‌ناپذیری قرآن، تهران: مشعر.
نجاشی، احمد بن علی (1365). رجال النجاشی، قم: جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة بقم، مؤسسة النشر الإسلامی.
نوروزی، مجتبی؛ نقی‌زاده، حسن؛ مرتضوی، سید محمد (1393). «بررسی دیدگاه مخالفان احادیث عرض در اهل سنت»، در: علوم قرآن و حدیث، دوره 46، ش92، ص131-159.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار