بایسته‌های تحقق قیامت صغرای انفسی مبتنی بر معارف امام صادق (ع)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری عرفان و تصوف اسلامی، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران

2 استادیار گروه عرفان، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران

3 مدرس حوزه و دانشگاه

چکیده

در آثار عرفانی، قیامت پنج نوع و مرتبه دارد و در این بین، از قیامت صغرا و کبرای انفسی به عنوان دو نوع قیامت عرفانی یاد شده است. اما قیامت صغرای انفسی در قالب موت اختیاری و ظهور حقایق برزخی برای سالک قبل از فنای تام و وصول به خدا، تحقق می‌یابد. واکاوی این نوع قیامت در معارف اهل بیت (ع)، و از جمله امام صادق (ع)، دغدغه این پژوهش است، زیرا بازیابی مدعیات عرفانی در قرآن و سنت، هم بر اعتبار این مدعیات می‌افزاید و هم از حقایق مزبور به عنوان خاستگاه اصلی عرفان اسلامی پرده‌برداری می‌کند. داده‌های پژوهش نشان می‌دهد که در سخنان آن حضرت، هم صراحتاً بر ارزشمندی وصول به مقام «موت اختیاری» دستور داده شده و هم به «جهاد اوسط و اکبر» و به دنبالش «موت اوسط و اکبر» به عنوان مقدمات و بستر لازم برای رسیدن به این مقام توصیه شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Requirements of the Small Self-resurrection Based on the Teachings of Imam Sadegh (AS)

نویسندگان [English]

  • Mojtaba Najafi 1
  • Reza Elahimanesh 2
  • Ghodratollah najafi ghomsheyi 3
1 PhD Student in Islamic Mysticism and Sufism, University of Religions and Denominations, Qom, Iran
2 Assistant Professor, Department of Mysticism, University of Religions and Denominations, Qom, Iran
3 Seminary and University Lecturer, godrat
چکیده [English]

In mystical works, resurrection has five types and levels. Meanwhile, the small and great self-resurrections are believed to be two types of mystical resurrections. However, the small self-resurrection is realized in the form of optional death and the emergence of the truths of purgatory for the seeker before total annihilation and reaching God. Analyzing this type of resurrection in the teachings of the Ahl al-Bayt (AS), including Imam Sadegh (AS), is the goal of this study because the review of mystical claims in the Quran and the tradition adds to the validity of these claims and shows that these facts are the main origin of Islamic mysticism. The research findings show that in the words of His Holiness, the importance of attaining the position of "optional death" is explicitly ordered, and "average and greatest Jihad" followed by "average and greatest death" are recommended as the prerequisites and foundation for reaching the position.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sadegh (AS)
  • Small Self-resurrection
  • Optional Death
  • Average and Greatest Jihad
  • Average and Greatest Death
قرآن کریم.
آشتیانی، جلال‌الدین (1372). شرح مقدمه قیصری در عرفان اسلامی، قم: مرکز انتشارات دفتر تبلیغات.
ابن ‌بابویه، محمد بن علی (1403). معانی الاخبار، تحقیق: علی‌اکبر غفاری، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
ابن عربی، محیی الدین (بی‌تا). الفتوحات المکیة، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
امینی‌نژاد، علی (1390). حکمت عرفانی، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
برقی، احمد بن محمد (1371). المحاسن، تصحیح: جلال‌الدین محدث، قم: دار الکتب الاسلامیة.
جوادی ‌آملی، عبدالله (1392). تفسیر تسنیم، قم: اسرا، چاپ اول.
حسن‌زاده آملی، حسن (1382). شرح فصوص الحکم، قم: بوستان کتاب.
قیصری، داوود بن محمود (1382). شرح فصوص الحکم، تحقیق: حسن حسن‌زاده آملی، قم: بوستان کتاب.
کلینی، محمد بن یعقوب (بی‌تا). بهشت کافی، ترجمه: حمیدرضا آژیر، قم: سرور.
کلینی، محمد بن یعقوب (1407). کافی، تصحیح: علی‌اکبر غفاری، تهران: دار الکتب الاسلامیة.
کلینی، محمد بن یعقوب (1429). کافی، قم: دار الحدیث.
کوفی اهوازی، حسین بن سعید (1387). ترجمه الزهد، ترجمه: عبدالله صالحی، قم: نورالسجاد.
مجلسی، محمد باقر (1403). بحار الانوار، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
منسوب به امام صادق، جعفر بن محمد (1400). مصباح الشریعة، ترجمه: مصطفوی، بیروت: اعلمی.
موسوی خمینی، روح‌الله (1378). صحیفه نور، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
موسوی خمینی، روح‌الله (1385). تقریرات فلسفی، مقرر: سید عبدالغنی اردبیلی، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ دوم.
موسوی خمینی، روح‌الله (1387). شرح حدیث جنود عقل و جهل، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ دوازدهم.
موسوی خمینی، روح‌الله (1388). سر الصلاة؛ معراج السالکین و صلاة العارفین، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ سیزدهم.
موسوی خمینی، روح‌الله (1394). چهل حدیث، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ پنجاه‌و‌نهم