بررسی و نقد دیدگاه علمای سلفی‌جهادی درباره اتهام تحریف‌شدن قرآن کریم به دست علمای شیعه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه ادیان و مذاهب

2 مرکز آموزش تخصصی شیعه شناسی حوزه علمیه قم

چکیده

تحریف‌ناپذیری قرآن از جمله باورهایی است که علمای اسلام، چه شیعه و چه سنی، بر آن اصرار دارند و در اعصار مختلف به واسطه ادله نقلی و عقلی از آن دفاع کرده‌اند. وهابیت در قرون اخیر و در ادامه آن گروه‌های سلفی‌جهادی متأثر از اندیشه وهابیت، کوشیده‌اند به هر بهانه‌ای شیعیان را از دایره اسلام خارج کنند. از جمله دلایلی که سلفی‌جهادی‌ها برای تکفیر شیعیان به آن استناد می‌کنند مسئله تحریف قرآن است. آنها می‌گویند شیعه قائل به تحریف قرآن کریم است و کسی که این عقیده را داشته باشد، کافر است، در حالی که بررسی‌ها نشان می‌دهد علمای شیعه همچون علمای اهل سنت نه‌تنها قائل به تحریف‌ناپذیری قرآن کریم هستند بلکه در قرون مختلف از تحریف‌ناپذیری قرآن دفاع کرده و برای آن ادله عقلی و نقلی آورده‌اند. به‌علاوه، درباره تکفیرِ قائلان به تحریف قرآن در میان مسلمانان اختلاف وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating and Criticizing the Viewpoint of the Salafi-Jihadi Scholars on the Charge of Distorting the Holy Quran by the Shiite Scholars

نویسندگان [English]

  • mahmood sarafraz 1
  • rahim saboor 2
1 The University of Religions & Denominations
2 Shi specialized training center of Qom Seminary
چکیده [English]


The undistorted nature of the Qur'an is one of the beliefs that the scholars of Islam, whether Shi'a or Sunni, insist on and have defended in different ages by virtue of rational and narrative evidences.  In the recent centuries, Wahhabism and Salafi-Jihadi groups affected by Wahhabi thought have tried to exclude Shiites from the circle of Islam. One of the reasons that Salafi-jihadists refer to for the Shiite Takfir is the issue of distortion of the Qur'an. They claim that the Shi'as believes in distortion of the Holy Qur'an, and the one who has this belief is infidel, while studies show that Shi'ite scholars, like Sunni scholars, not only regardthe Qur'an as undistorted but ,during centuries, have defended the Quran using rational and narrative arguments. In addition, there is a controversy among the Muslims about Takfir of the believers to distortion of the Qur'an.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Salafi-jihadi
  • Takfir
  • Shiite
  • distortion of the Quran

مراجع

ابن بابویه قمی (صدوق)، محمد بن علی (1414). الاعتقادات، قم: بی‌نا، چاپ دوم.
ابن تیمیه حرانی، احمد (1416). مجموع الفتاوی، تحقیق: عبدالرحمن بن محمد بن قاسم، مدینة نبویة: مجمع الملک فهد لطباعة المصحف الشریف.
ابن حنبل شیبانی، أحمد (1421). مسند أحمد بن حنبل، تحقیق: شعیب الأرنؤوط و عادل مرشد و دیگران، بی‌جا: مؤسسة الرسالة، الطبعة الاولی.
ابن حجر عسقلانی، احمد (1379). فتح الباری شرح صحیح البخاری، بیروت: دار المعرفة.
ابن طاووس حلی، علی (بی‌تا). سعد السعود، قم: محمد کاظم الکتبی (ناشر)، چاپ اول.
ابن عباد، صاحب (بی‌تا). المحیط فی اللغة، بیروت: بی‌نا، الطبعة الاولی.
ابن قتیبه دینوری، عبداللّه بن مسلم (1419). تأویل مختلف الحدیث، بی‌جا: المکتب الاسلامی، مؤسسة الاشراق، الطبعة الثانیة.
ابن نجیم، زین الدین بن ابراهیم (بی‌تا). البحر الرائق شرح کنز الدقائق، بی‌جا: دار الکتاب الاسلامی، الطبعة الثانیة.
ازهری، محمد بن احمد (بی‌تا). تهذیب اللغة، بیروت: بی‌نا، الطبعة الاولی.
اشعری، علی بن اسماعیل (1400). مقالات الاسلامیین واختلاف المصلین، تصحیح: هلموت ریتر، فیسبادن، آلمان: دار فرانز شتایز، چاپ سوم.
أکذوبة تحریف القرآن (بی‌تا). السوید: المکتبة الاسلامیة الثقافیة فی مالمو.
آل کاشف الغطاء، محمدحسین (1413). أصل الشیعة و أُصولها، بیروت: مؤسسة الأعلمی، الطبعة الرابعة.
بخاری، محمّد (1422). صحیح بخاری، تحقیق: محمد زهیر بن ناصر، بی‌جا: دار طوق النجاة، الطبعة الاولی.
بلاغی نجفی، محمدجواد (1420). آلاء الرحمن فی تفسیر القرآن، قم: بنیاد بعثت، چاپ اول.
بیاضی، علی‌ بن ‌محمد (1384). الصراط المستقیم إلی مستحقی التقدیم، بی‌جا: المکتبة المرتضویة، الطبعة الاولی.
چفری، اُثر (1954). مقدمتان فی علوم القرآن) مقدمه کتاب المبانی و مقدمه کتاب ابن عطیه)، بی‌جا: مکتبة‌ الخانجی.
حسینی، شهاب‌الدین (1375). «اتّفاق المسلمین علی صیانة القرآن من التحریف»، در: رسالة التقریب، ش13، ص44-65.
حلی، حسن بن یوسف (1401). أجوبة المسائل المهناویة، قم: خیام.
خویی، سید ابوالقاسم (بی‌تا). البیان فی تفسیر القرآن، قم: مؤسسة احیاء آثار الامام الخوئی، الطبعة الاولی.
دراز، محمد عبداللّه (1391). مدخل إلی القرآن الکریم، الکویت: دار القلم.
رضوی، مرتضی (بی‌تا). آراء علماء المسلمین فی التقیة والصحابة و صیانة القرآن الکریم، بی‌جا: بی‌نا.
زرقانی، محمد عبدالعظیم (بی‌تا). مناهل العرفان فی علوم القرآن، بی‌جا: مطبعة عیسی البابی الحلبی و شرکاه، الطبعة الثالثة.
زرقاوی، ابومصعب (1427). الأرشیف الجامع لکلمات و خطابات الشیخ أبی مصعب الزرقاوی، بی‌جا: شبکة البراق الاسلامیة، الطبعة الاولی.
زرکشی، محمد بن عبداللّه (1417). البرهان فی علوم القرآن، بی‌جا: دار إحیاء الکتب العربیة عیسی البابی الحلبی و شرکائه، الطبعة الاولی.
زید، مصطفی (1408). النسخ فی القرآن، مصر: دار الوفا، الطبعة الثالثة.
السجستانی، أبوبکر بن أبی داود (1423). کتاب المصاحف، مصر: الفاروق الحدیثة، الطبعة الاولی.
سوری، ابومصعب (بی‌تا الف). الثورة الاسلامیة الجهادیة فی سوریا 2، الفکر والمنهج، بی‌جا: بی‌نا.
السوری، ابومصعب (بی‌تا ب). دعوة المقاومة الاسلامیة العالمیة، بی‌جا: بی‌نا.
سیوطی، ابوبکر جلال الدین (1394).‌ الاتقان فی علوم القرآن، محقق: محمد أبو الفضل إبراهیم، مصر: الهیئة المصریة العامة للکتاب.
شرف الدین الموسوی، عبدالحسین (1373). أجوبة مسائل جار اللّه، صیدا: مطبعة العرفان، الطبعة الثالثة.
شریفی، محمود (1429). اسطورة التحریف (دراسة فی مسألة التحریف عند الشیعة والسنة)، تهران: نشر مشعر، چاپ اول.
صدوق، محمد بن ‌علی (1414). الاعتقادات، تحقیق: عصام عبدالسید، قم: المؤتمر العالمی للشیخ المفید، الطبعة الثانیة.
طباطبایی، سید محمدحسین (1417). المیزان فی تفسیر القرآن، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، چاپ پنجم.
طبرسی، فضل بن حسن (1372). مجمع البیان، تهران: انتشارات ناصر خسرو، چاپ سوم.
طرطوسی، ابوبصیر (بی‌تا الف). الشیعة الروافض طائفة شرک وردة، بی‌جا: بی‌نا.
طرطوسی، ابوبصیر (بی‌تا ب). مجموع فتاوی الشیخ أبی بصیر الطرطوسی، بی‌جا: بی‌نا.
طوسی، محمد بن ‌حسن (بی‌تا). التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
طهرانی، آقابزرگ (بی‌تا). الذریعة، بیروت: دار الأضواء، الطبعة الثالثة.
عسکری، مرتضی (1378). تحریف القرآنالکریم و روایات المدرستین (ج3)، تهران: دانشکده اصول دین، چاپ اول.
العلائی، صادق (1425). إعلام الخلف بمن قال بتحریف القرآن من أعلام السلف، قم: مرکز الآفاق للدراسات الاسلامیة، الطبعة الاولی.
علوش، محمد (2015). داعش و اخواتها من القاعدة الی الدولة الاسلامیة، ریاض: الریاض الریس الکتب والنشر، الطبعة الاولی.
الغزالی السقا، محمد (1379). رسالة الاسلام، مصر: مجمع تقریب بین المذاهب.
قرطبی، محمد بن احمد (1364). الجامع لأحکام القرآن، تهران: انتشارات ناصر خسرو، چاپ اول.
کلینی، محمد بن یعقوب (1407). الکافی، تحقیق:علی‌اکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران: دار الکتب الاسلامیة.
محبی، عبدالرحمن (بی‌تا). اتفاق مسلمانان بر صیانت قرآن مجید از تحریف، بی‌جا: بی‌نا.
محمدی (نجارزادگان)، فتح‌اللّه (1423). سلامة القرآن من التحریف و تفنید الافترائات علی الشیعة، بی‌جا: نشر مشعر، چاپ دوم.
مدنی، محمد (1379). «رجة البعث فی کلیة الشریعة»، رسالة الاسلام، مصر: مجمع تقریب بین المذاهب.
مظفر، محمدرضا (1387). عقائد الامامیة، قم: انتشارات انصاریان، چاپ دوازدهم.
معرفت، محمدهادی (1386). صیانة القرآن من التحریف، قم: مؤسسة التمهید، چاپ اول.
مفید، محمد (1413). أوائل المقالات فی المذاهب والمختارات، قم: بی‌نا، چاپ اول.
مقدسی، ابومحمد (بی‌تا الف). کلمة فی المنهاج (3) العبرة بالحقائق والمعانی لا بالأسماء والمبانی، بی‌جا: بی‌نا.
مقدسی، ابومحمد (بی‌تا ب). أجوبة أسئلة اللقاء المفتوح لأعضاء شبکة شموخ الاسلام، بی‌جا: بی‌نا.
مقدسی، ابومحمد (بی‌تا ج). النکت اللوامع فی ملحوظات الجامع، بی‌جا: بی‌نا.
موسوی خمینی، روح‌اللّه (1382). تهذیب الأصول (تقریرات جعفر سبحانی تبریزی)، قم: دار الفکر، الطبعة الاولی.
نوری، حسین بن محمدتقی (1408). مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، قم: مؤسسة آل البیت (ع)، الطبعة الاولی.
هندی، رحمت‌‌اللّه (1410). اظهار الحق، عربستان: الرئاسة العامة لادارات البحوث العلمیة والافتاء والدعوة والارشاد، الطبعة الاولی.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار