2024-03-29T11:27:17Z
https://shia.urd.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=6137
شیعه پژوهی
2423-4125
2423-4125
1395
3
9
روشهای مبارزاتی امام سجاد (ع) در مواجهه با پدیده جعل حدیث
محمد
مولوی
اکرم
جعفری سروجهانی
چکیده جعل و وضع حدیث از آسیبهایی است که در سده اول، بهویژه دوران امامت امام چهارم واقع شد. پژوهش پیش رو با روش توصیفیتحلیلی و با استفاده از ابزار کتابخانهای نشان میدهد که دشمنی آشکار معاویه و خلفای اُموی با اهل بیت (ع)، تشویق عالمان درباری به جعل حدیث، مشروعیتبخشی به عقاید فِرق کلامی، جعل حدیث برای گرفتن صله از خلفا و حدیثسازی غالیان و قُصاص از جمله علل شیوع جعل حدیث بود. امامان معصوم (ع) و پیروان آنها نیز ضمن مبارزه با این پدیده درصدد پاکسازی دین از کژیها بودند. امام سجاد (ع) نیز به طرق مختلف با این پدیده شوم دینیاجتماعی مبارزه کردند که مهمترین آنها عبارت است از: شناساندن احادیث جعلی، شناساندن شخصیت واقعی رسول خدا (ص) و احیای سنت او، مقابله با انحرافات اعتقادی ناشی از روایات جعلی، افشای ماهیت عالمان درباری و جعلیات آنان.
امام سجاد (ع)
جعل حدیث
سیره
بنیامیّه
2017
03
07
5
28
https://shia.urd.ac.ir/article_111619_fbed2799505a16b7af15f41e4bdd16fa.pdf
شیعه پژوهی
2423-4125
2423-4125
1395
3
9
بررسی تاریخی مرجعیت فقهی ائمه (ع) و نقش آنها در حفظ سنت پیامبر (ص)
محسن
رنجبر
چکیده
چکیده پژوهش حاضر به بررسی تاریخی مرجعیت علمی ائمه (ع) با تأکید بر نقش آنها در حفظ سنت پیامبر (ص) میپردازد. مسئله این پژوهش آن است که: چگونه و با چه شیوهای ائمه (ع)، مرجعیت فقهی خود را نهتنها برای شیعیان بلکه برای مسلمانان به اثبات رساندند؟ پاسخ اجمالی به این پرسش آن است که با وجود حاکمیت فشار و اختناق در بیشتر مقاطع تاریخی عصر حضور، ائمه (ع) اقدامات و کوششهای بسیاری برای انجامدادن چنین رسالت بزرگی به کار بستند که در این میان دو اقدام مهم آنان، یعنی احیای کتاب خدا و سنت پیامبر اکرم (ص) و تبیین و تفسیر احکام و پاسخ به پرسشهای فقهی، مهم و در خور توجه بیشتر است.
چکیده پژوهش حاضر, به بررسی تاریخیِ مرجعیت علمیِ ائمهبا رویکرد نقش و مرجعیت فقهیِ ائمه اطهار میپردازد. مسئلة این پژوهش آن است که چگونه و با چه شیوهای ائمه، مرجعیت فقهی خود را نه تنها برای شیعیان بلکه برای مسلمانان به اثبات رساندند؟ پاسخ اجمالی به این پرسش، آن است که با وجود حاکمیت فشار و اختناق در بیشتر مقاطع تاریخیِ عصر حضور، ائمه, اقدامات و کوششهای بسیاری را برای انجام چنین رسالت بزرگی به کار بستند که در این میان دو اقدام مهم آنان، یعنی احیای کتاب خدا و سنت پیامبر اکرم و تبیین و تفسیر احکام و پاسخ به پرسشهای فقهی، حائز اهمیت و توجه بیشتر است.
مرجعیت علمی ائمه (ع)
حفظ سنت پیامبر (ص)
عصر حضور
امامیه
2017
02
19
29
50
https://shia.urd.ac.ir/article_111631_813885042cb4561d9a34acdd372767e5.pdf
شیعه پژوهی
2423-4125
2423-4125
1395
3
9
بررسی و نقد دیدگاه علمای سلفیجهادی درباره اتهام تحریفشدن قرآن کریم به دست علمای شیعه
محمود
سرافراز
رحیم
صبور
تحریفناپذیری قرآن از جمله باورهایی است که علمای اسلام، چه شیعه و چه سنی، بر آن اصرار دارند و در اعصار مختلف به واسطه ادله نقلی و عقلی از آن دفاع کردهاند. وهابیت در قرون اخیر و در ادامه آن گروههای سلفیجهادی متأثر از اندیشه وهابیت، کوشیدهاند به هر بهانهای شیعیان را از دایره اسلام خارج کنند. از جمله دلایلی که سلفیجهادیها برای تکفیر شیعیان به آن استناد میکنند مسئله تحریف قرآن است. آنها میگویند شیعه قائل به تحریف قرآن کریم است و کسی که این عقیده را داشته باشد، کافر است، در حالی که بررسیها نشان میدهد علمای شیعه همچون علمای اهل سنت نهتنها قائل به تحریفناپذیری قرآن کریم هستند بلکه در قرون مختلف از تحریفناپذیری قرآن دفاع کرده و برای آن ادله عقلی و نقلی آوردهاند. بهعلاوه، درباره تکفیرِ قائلان به تحریف قرآن در میان مسلمانان اختلاف وجود دارد.
سلفیجهادی
تکفیر
شیعه
تحریف قرآن
2017
02
19
51
68
https://shia.urd.ac.ir/article_111614_1dc94641c3e4ce7f7314d5b5b021056f.pdf
شیعه پژوهی
2423-4125
2423-4125
1395
3
9
کاربرد سکهشناسی در مطالعات تاریخِ تشیع؛ مطالعه نمونهای سکههای ولایتعهدی امام رضا (ع)
سیدمسعود
شاهمرادی
اصغر
منتظرالقائم
چکیده سکهشناسی نقشی مهم و اساسی در شناخت رویدادهای تاریخی دارد؛ بهویژه در روشنگری تاریخ مذهبی دورانهای مختلف نقش مؤثری ایفا میکند. از مهمترین سکههای دوران اسلامی، سکههای ضربشده در دوران ولایتعهدی امام رضا (ع) است. این سکهها در سالهای 201 تا 205 ه.ق.، و در مناطق شرقی خلافت اسلامی ضرب شدهاند. پژوهش حاضر در صدد است با استفاده از روش توصیفیتحلیلی و مطالعات کتابخانهای، سکههای ضربشده در دوران ولایتعهدی امام رضا (ع) را بررسی، و ضمن معرفی مشخصات اینگونه از سکهها، نکات تاریخی مستخرج از آنها را نیز بیان کند؛ و بدین وسیله اهمیت کاربرد دانش سکهشناسی را به عنوان یکی از علوم کمککار تاریخ، در بررسی رویدادهای تاریخِ تشیع نشان دهد.
سکهشناسی
تاریخ تشیع
امام رضا (ع)
ولایتعهدی
2017
02
19
69
93
https://shia.urd.ac.ir/article_111608_bf72dfd382fb0a69454789dcdfb07ac8.pdf
شیعه پژوهی
2423-4125
2423-4125
1395
3
9
جایگاه «شأن معصوم» در ارزیابی روایات تاریخی از نگاه اخبارگرایی
ناصر
حیدرزاده
محمدکاظم
رحمان ستایش
چکیده یکی از ملاکهای ارزیابی روایات تاریخی، بهویژه تاریخ انبیا، شأن معصوم است. در تاریخ انبیا، تاریخنگاری بدون توجه به روایات کارساز نیست. لذا میتوان با توجهکردن به کلام نقلی و مبانی اعتقادی، نقل روایات تاریخی را بررسید و جنبههای مختلف شأن و شخصیت انبیا و دیدگاههای کلامی این حوزه را کاوید. اخبارگرایی، برخلاف اخباریگری، به دیگر منابع احکام توجه دارد و از اتهام صحیحانگاری تمام روایات کتب اربعه فاصله دارد و متون روایات را نقد میکند. اما آیا در اخبارگرایی به معیارهای غیرروایی نقد نیز در ارزیابی روایات توجه میشود و مؤلفههای آن کدام است؟ در این پژوهش با روش تحلیل محتوا با تتبع در سخنان مجلسی در تاریخ انبیای بحارالانوار و سایر منابع مرتبط، کارکردهای معیار شأن معصوم در اخبارگرایی با مؤلفههایی چون برخورداری از عصمت، راهنداشتن شیطان بر انبیا، جایزنبودن تکیه بر غیرخدا در کنار مؤلفههایی از کمالات جسمانی، در ارزیابی روایات تاریخی انبیا شناسایی میشود.
شأن معصوم
ارزیابی روایات
عصمت
روایات تاریخی
اخبارگرایی
2017
02
19
95
120
https://shia.urd.ac.ir/article_50927_20a545d7d93cdaa34c0c216c1f40f392.pdf
شیعه پژوهی
2423-4125
2423-4125
1395
3
9
نقش مسیر دریایی خلیج فارس در ورود اسلام به پسکرانههای شمالی خلیج فارس
محمد
زارع
محمد
جاودان
ورود اسلام به ایران از مسائلی است که همواره محققان تاریخ اسلام به آن توجه داشتهاند. بیشتر راههایی که برای ورود تاکنون بررسی شده ارتباط مسلمانان با ایران، حضور برخی ایرانیان در حجاز و فتوحات از طریق خشکی است. این نوشتار به نقش دریایی خلیج فارس در ورود اسلام به پسکرانههای شمالی آن و سپس گسترش اسلام به سایر مناطق میپردازد تا نشان دهد که آیا خلیج فارس نقشی در انتقال اسلام داشته و آیا از آن میتوان به عنوان مسیر دوم برای فتح بخشهای دیگر ایران یاد کرد یا خیر. با تأکید بر نقش خلیج فارس در این خصوص، با تتبع در منابع و استفاده از روش توصیفیتحلیلی و مراجعه به منابع دست اول، به چگونگی ورود اسلام به ایران و حوادث پیشآمده از این مسیر اشاره خواهیم کرد و نشان خواهیم داد که این منطقه از ایران تا پیش از سال 28 ه.ق. فتح شده، هرچند به طور کامل مسلمان نشدند و جمعیتی از اعراب به این منطقه مهاجرت کرده و ساکن شدند.
گسترش اسلام
خلیج فارس
پسکرانههای شمال
فتوحات اعراب
2017
02
19
121
137
https://shia.urd.ac.ir/article_111611_9ae97cf2022390530a8d4d5083ff8c6a.pdf
شیعه پژوهی
2423-4125
2423-4125
1395
3
9
نسخه کامل این شماره به همراه تصویر جلد آن به منظور چاپ در صورت نیاز به نسخه چاپی
2017
02
19
1
148
https://shia.urd.ac.ir/article_79502_7171dec93c080b78aa95edf02c9cee2a.pdf