%0 Journal Article %T «اتحاد اسلام» از منظر سید جمال‌الدین اسدآبادی و سلطان عبدالحمید دوم %J شیعه پژوهی %I دانشگاه ادیان و مذاهب %Z 2423-4125 %A آقازاده, جعفر %A عبدالهی متنق, غفار %D 2022 %\ 02/20/2022 %V 8 %N 21 %P 159-179 %! «اتحاد اسلام» از منظر سید جمال‌الدین اسدآبادی و سلطان عبدالحمید دوم %K اتحاد اسلام %K سلطان عبدالحمید دوم %K سید جمال‌الدین اسدآبادی %K عثمانی %K ایران %R %X «اتحاد اسلام» از جمله جریان‌های فکری مطرح در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم میلادی بود. تحت این عنوان برای مدتی آرمان اتحاد کشورهای اسلامی در برنامه کاری اندیشمندان و حتی کنشگران سیاسی جهان اسلام قرار گرفت. در این میان ایران و عثمانی به عنوان دو کشور مستقل اسلامی نقش پررنگ‌تری ایفا کردند؛ به‌خصوص نقش سید جمال‌الدین اسدآبادی و سلطان عبدالحمید دوم در این زمینه در خور توجه است، چنان‌که اتحاد اسلام هم با نام سلطان عبدالحمید دوم عجین شده و هم تعریف و توصیفش بدون ذکر سید جمال‌الدین اسدآبادی ممکن نیست. در این مقاله در نظر داریم با استفاده از منابع کتاب‌خانه‌ای و به شیوه توصیفی‌تحلیلی اشتراکات و افتراقات اتحاد اسلام از دیدگاه سید جمال‌الدین اسدآبادی و سلطان عبدالحمید دوم را بررسی کنیم. یافته‌ها نشان می‌دهد، اتحاد اسلام اندیشه‌ای همگن و یک‌دست نبود و با توجه به موقعیت اجتماعی و جغرافیایی منادیانش تعریف‌های متفاوتی از آن مطرح می‌شد. این مسئله درباره درک منادیان شناخته‌شده و اصلی‌اش، یعنی سید جمال و سلطان عبدالحمید، نیز صادق است و بی‌شک اتحاد اسلام مد نظر سید جمال‌الدین، در ضمن تشابهات بسیار، تفاوت‌هایی نیز با اتحاد اسلام سلطان عبدالحمید داشت. %U https://shia.urd.ac.ir/article_138514_f033a4dc79cc61adc756d18b4c17659a.pdf