نقد شبهۀ ولایت‌نداشتن حضرت علی (ع) در زمان حیات رسول اکرم (ص) در آیۀ ولایت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 قم دانشگاه ادیان مذاهب دانشکده شیعه شناسی

2 استادیار گروه شیعه‌شناسی، دانشگاه ادیان و مذاهب قم

3 قم دانشگاه قم

چکیده

چکیده
یکی از ادلۀ روشن قرآنی بر ولایت و امامت حضرت علی (ع) آیۀ ولایت است. با وجود شواهد و قرائن درونی و بیرونی بر این مطلب، باز این استدلال آماج شبهات بسیار مخالفان قرار گرفته است، از جمله اینکه لازمۀ اعتقاد به اینکه مراد از ولایت در این آیه، امامت و سرپرستی، و مقصود از «الذین آمنوا» علی (ع) است، این است که وی در زمان نزول آیه و حیات پیامبر (ص) صاحب ولایت بوده است، در حالی که چنین حقّی برای او ثابت نبوده است. پاسخ‌های گوناگونی به این اشکال داده شده که بیشتر آنها نادرست یا ناقص است. از این‌رو بر آن شدیم در این نوشتار پاسخی دقیق و روشن به این اشکال بدهیم. خلاصۀ پاسخ داده‌شده این است که واژه «ولیّ» بیش از ثبوت ولایت به نحو اقتضا و حقّ سرپرستی دلالت ندارد و صرفاً بر این مطلب دلالت می‌کند که حقّ ولایت و اعمالِ آن برای حضرت ثابت بوده  اساساً ولی به کسی گفته می‌شود که این حقّ را دارد و لازمه داشتن حق به معنای اعمال آن نیست.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Critique of Doubt about Leadership of Imam Ali in Lifelong of Prophet Muhammad in the Verse of Velayat

نویسندگان [English]

  • roghayeh yousefi 1
  • mohammadhasan mohammadimozaffar 2
  • muhammadamin momeni 3
1 Qom adyan university
2 Assistant professor of The University of Religions and Denominations
3 Qom university
چکیده [English]

One of the clear matters on leadership and Imamat of Ali's reason is Velayat verse. With this lucid document; however, this logic is in doubt by enemies. One of main doubts is to believe on this verse which means leadership of Imam Ali and sent it by Allah in lifelong of the prophet. This is accepted by Sunnies and Shiites which is not proved. Various responses are given to that which is wrong or not true. We decided to give clear and exact answers to these challenges.
An abridged response is that the word of leader is not tried to prove Velayat and the right of it. This paper attempts to study this subject by librarical and analytical method to get the best answer the doubt about leadership of Imam Ali in Lifelong of Prophet Muhammad.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key words: Velayat Verse
  • Practical Velayat
  • leadership
  • Description
آلوسی، محمود (1415). روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم والسبع المثانی، بیروت: دار الکتب العلمیّة، منشورات محمد علی بیضون، الطبعة الاولی.
اصفهانی نجفی، محمدتقی (1429). هدایة المسترشدین (شرح معالم الأصول)، قم: مؤسسة النشر الاسلامیّ، الطبعة الثانیة.
بهبهانی، سیّد علی (1422). أساس النحو، تحقیق: محمدحسین شاهرودی، قم: دار العلم آیت‌اللّه بهبهانی، نهضت، چاپ اول.
تفتازانی، مسعود بن عمر (1409). شرح المقاصد، قم: منشورات شریف رضیّ، الطبعة الاولی.
جوادی آملی، عبداللّه (1391). تسنیم، تحقیق: حیدر علی ایّوبی، حسین اشرفی و محمد فراهانی، قم: مرکز نشر إسراء، چاپ سوم، ج23.
حسینی میلانی، سید علی (1422). الامامة فی أهمّ الکتب الکلامیّة و عقیدة الشیعة الاسلامیّة، قم: چاپ‌خانۀ شریعت، چاپ دوم.
سید شریف جرجانی، علی بن محمد (1325). شرح المواقف، قم: منشورات شریف رضیّ، چاپ اول.
طوسی، محمد بن حسن (بی‌تا). التبیان فی تفسیر القرآن، تصحیح: احمد حبیب عاملی، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، الطبعة الاولی، ج3.
علم الهدی، سیّد مرتضی (1410). الشافی فی الامامة، قم: مؤسسه امام صادق (ع)، چاپ دوم، ج2.
علم الهدی، سیّد مرتضی (1431). تفسیر الشریف المرتضی معروف به نفائس الفنون، تصحیح: مجتبی احمد موسوی، بیروت: مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، الطبعة الاولی، ج2.
فخر رازی، محمد بن عمر (1420). التفسیر الکبیر (مفاتیح الغیب)، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، الطبعة الثالثة، ج12.
قاضی ایجی، عبدالرحمان ابن احمد (1417). المواقف، بی‌جا: مصادر الحدیث السنّیّة، القسم العامّ، الطبعة الاولی.
مجتهد تبریزی، صادق بن محمد (1317). المقالات الغرّیّة فی تحقیق المباحث الأصولیّة، تبریز: مطبعه مشهدی اسدآقا، چاپ اول.
مجلسی، محمّدباقر (1404). مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول، تهران: دار الکتب الاسلامیّة، چاپ دوم.
محقق اردبیلی، احمد بن محمّد (1419). الحاشیة علی إلهیّات الشرح الجدید للتجرید، قم: دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ دوم.
مظفر، محمدحسن (1422). دلائل الصدق، قم: مؤسسة آل البیت (ع)، چاپ اول.
مظفّر، محمّدرضا (1375). أصول الفقه، قم: نشر اسماعیلیان، چاپ پنجم.
مکارم شیرازی، ناصر (1383). آیات الولایة فی القرآن، قم: مدرسة الامام علیّ بن أبی‌طالب (ع)، چاپ اول.
موسوی یزدی، سید علی‌اکبر؛ محمّدی گیلانی، محمّد؛ یزدی، محمّد؛ مظاهری، حسین؛ مصباح یزدی، محمّدتقی (1399). الامامة والولایة فی القرآن الکریم، قم: مطبعة الخیّام.
میرزای قمی، ابوالقاسم (1430). القوانین المحکمة، قم: إحیاء الکتب الاسلامیّة، الطبعة الاولی.
نحّاس، احمد بن محمد (1421). إعراب القرآن، حواشی: عبدالمنعم خلیل ابراهیم، بیروت: دار الکتب العلمیّة، منشورات محمد علی بیضون، الطبعة الاولی، ج1.