کاربرد سکه‌شناسی در مطالعات تاریخِ تشیع؛ مطالعه نمونه‌ای سکه‌های ولایت‌عهدی امام رضا (ع)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه معارف اسلامی- دانشگاه علوم پزشکی زنجان

2 استاد گروه تاریخ دانشگاه اصفهان

چکیده

چکیده
سکه‌شناسی نقشی مهم و اساسی در شناخت رویدادهای تاریخی دارد؛ به‌ویژه در روشنگری تاریخ مذهبی دوران‌های مختلف نقش مؤثری ایفا می‌کند. از مهم‌ترین سکه‌های دوران اسلامی، سکه‌های ضرب‌شده در دوران ولایت‌عهدی امام رضا (ع) است. این سکه‌ها در سال‌های 201 تا 205 ه‍.ق.، و در مناطق شرقی خلافت اسلامی ضرب شده‌اند. پژوهش حاضر در صدد است با استفاده از روش توصیفی‌تحلیلی و مطالعات کتاب‌خانه‌ای، سکه‌های ضرب‌شده در دوران ولایت‌عهدی امام رضا (ع) را بررسی، و ضمن معرفی مشخصات این‌گونه از سکه‌ها، نکات تاریخی مستخرج از آنها را نیز بیان کند؛ و بدین وسیله اهمیت کاربرد دانش سکه‌شناسی را به عنوان یکی از علوم کمک‌کار تاریخ، در بررسی رویدادهای تاریخِ تشیع نشان دهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Applying of Numismatics in Study of Shiite History; Case Study on the Coins of the Imam Reza's Being Crown Prince Period

نویسندگان [English]

  • seyyedmasoud shahmoradi 1
  • asghar montazerolghaem 2
1 گروه معارف اسلامی- دانشگاه علوم پزشکی زنجان
2 استاد گروه تاریخ دانشگاه اصفهان
چکیده [English]

Numismatics has an important role in recognizing historical events; especially it plays an effective role in the enlightenment of religious history in different periods. The coins minted during Imam Reza's being Crown prince period are of the most important coins of the Islamic era. These coins were minted in the eastern regions of the Islamic State during 201 to 205 AH. The present descriptive-analytical study aims to investigate the coins of this period to introduce their feature and illustrate their historical information and consequently show the importance of Numismatics as an assisting science to history to know more about the events of Shiite history.    

کلیدواژه‌ها [English]

  • Numismatics
  • Shiite history
  • Imam Reza
  • Crown prince
قرآن کریم.
آیینه‌وند، صادق (1377). علم تاریخ در گستره تمدن اسلامی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
ابن اثیر، ع‍لی بن م‍ح‍مد (1371). تاریخ کامل بزرگ اسلام و ایران، ترجمه: عباس خلیلی، ابوالقاسم حالت، تهران: مؤسسه مطبوعات علمی.
ابن باب‍ویه، م‍ح‍م‍د بن علی (ص‍دوق) ‌(1372). عیون اخبار الرضا، ترجمه: حمیدرضا مستفید، علی‌اکبر غفاری، تهران: نشر صدوق.
اشعری قمی، سعد بن عبداللّه (1387). تاریخ عقاید و مذاهب شیعه (المقالات والفرق)، تصحیح متن عربی و تعلیقات: محمدجواد مشکور، ترجمه از متن عربی: یوسف فضایی، تهران: آشیانه کتاب.
امین عاملی، سید محسن (1376). سیره معصومان، ترجمه: علی حجتی کرمانی، تهران: سروش.
بیهقی، محمد بن حسین (1374). تاریخ بیهقی، تهران: انتشارات مهتاب.
رضایی باغ‌بیدی، حسن (1393). سکه‌های ایران در دوره اسلامی: از آغاز تا برآمدن سلجوقیان، تهران: سمت.
سرفراز، علی‌اکبر؛ آورزمانی، فریدون (1389). سکه‌های ایران از آغاز تا دوران زندیه، تهران: سمت.
سهیلی خوانساری، احمد (1354). «سکه ولایت عهدی امام رضا (ع)»، در: گوهر، س3، ش1، ص78-79.
شریعت‌زاده، سید علی‌اصغر (1393). سکه‌های ایران‌زمین: مجموعه سکه‌های مؤسسه کتاب‌خانه و موزه ملی ملک (از دوره هخامنشی تا پایان دوره پهلوی)، تهران: پازینه، چاپ دوم.
صابری، حسین (1384). تاریخ فرق اسلامی، فرق شیعی و فرقه‌های منسوب به شیعه، تهران: سمت، ج2.
طبرسی، فضل بن حسن (1390). زندگانی چهارده معصوم (ع)، ترجمه: اعلام‌ الوری باعلام ‌الهدی، ترجمه: عزیزاللّه عطاردی، تهران: اسلامیه.
طبری، محمد بن جریر (1375). تاریخ طبری، ترجمه: ابوالقاسم پاینده، تهران: اساطیر.
علاءالدینی، بهرام (1394). سکه‌های ایران از طاهریان تا خوارزمشاهیان، تهران: فرهنگ‌سرای میردشتی.
قوچانی، عبداللّه (1383). گنجینه سکه‌های نیشابور مکشوفه در شهرری، تهران: سازمان میراث فرهنگی.
مسعودی، علی بن حسین (1374). مروج الذهب و معادن الجوهر، ترجمه: ابوالقاسم پاینده، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
مفید، محمد بن محمد (1380). ارشاد، ترجمه: محمدباقر ساعدی خراسانی، تهران: اسلامیه.
ملک‌زاده بیانی (1354). «سکه‌های حضرت ثامن الائمة آلاف التحیة والثنا»، در: معارف اسلامی، ش21، ص39-54.
نوبختی، حسن بن موسی (1386). فرق الشیعة، ترجمه و تعلیقات: محمدجواد مشکور، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
یعقوبی، احمد بن اسحاق (1371). تاریخ یعقوبی، ترجمه: محمدابراهیم آیتی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.