TY - JOUR ID - 44269 TI - بررسی مقایسه‌ای آرای صفار و صدوق در ترازوی عقل‌گرایی JO - شیعه پژوهی JA - JSS LA - fa SN - 2423-4125 AU - ملانوری, محمدرضا AU - شریعتمداری, حمیدرضا AD - دانشجوی دکتری دانشگاه ادیان و مذاهب AD - دانشیار دانشگاه ادیان و مذاهب، گروه شیعه‌شناسی Y1 - 2016 PY - 2016 VL - 2 IS - 7 SP - 29 EP - 51 KW - محمد بن حسن صفار KW - شیخ صدوق KW - عقل‌گرایی KW - نص‌گرایی KW - عقل KW - متکلمان نص‌گرا DO - N2 - چکیده متفکران از لحاظ نوع نگاه به منابع تفکر دینی و بر مبنای رویکرد و روش‌شناسی، با عنوان عقل‌گرا و نص‌گرا دسته‌بندی می‌شوند. محمد بن حسن صفار و شیخ صدوق در میان متکلمان و اندیشمندان متقدم امامیه در شهر قم، از جایگاه ممتازی برخوردارند. در عین حال که هر دو، در شمار متکلمان نص‌گرا قرار داشته و کار اصلی آنها نقل و نشر حدیث و تألیفات حدیثی بوده است ولی باید توجه داشت که عملکرد عقل‌گرایانه آنها در یک تراز نبوده و مقدار بهره‌گیری شیخ صدوق از عقل در معارف دینی بیشتر از صفّار بوده است. شیخ صدوق برخلاف صفار، در قول و عمل کارکردهای بیشتری از عقل را در عرصه معرفت دینی به رسمیت شناخته و در مقام‌های استنباط، تبیین، اثبات، رد شبهات و عقاید معارض، از عقل بهره برده است. سفرهای علمی متعدد، رویارویی شیخ صدوق با علمای مذاهب گوناگون و همچنین ارتباط با حاکمان و شرکت در جلسات مناظره از جمله مسائلی است که بستر لازم را برای روی‌آوری بیشتر شیخ صدوق به عقل در مقایسه با صفار فراهم کرده است. UR - https://shia.urd.ac.ir/article_44269.html L1 - https://shia.urd.ac.ir/article_44269_05479deb86c575aa496b9ebbc026bcee.pdf ER -