منابع
منابع فارسی
ابنخلدون، عبدالرحمن بنمحمد (۱۳۶۳)، العبر: تاریخ ابنخلدون، ترجمه عبدالمحمد آیتی، تهران: وزارت فرهنگ و آموزش عالی، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی (پژوهشگاه).
ابنهشام، عبدالملک بنهشام (۱۳۷۵)، زندگانی محمد(ص) پیامبر اسلام (ترجمه سیرة النبویه)، ترجمه هاشم رسولی، تهران: کتابچی.
اجتهادی، ابوالقاسم (۱۳۶۳)، بررسی وضع مالی و مالیه مسلمانان، تهران: سروش (انتشارات صدا و سیما).
اشپولر، برتولد (۱۳۵۴)، جهان اسلام (1) دوران خلافت، ترجمه قمر آریان. تهران: امیر کبیر.
حسین، جاسم (۱۳۸۵)، تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم (عج)، ترجمه محمدتقی آیتاللّهی، تهران: امیر کبیر.
دنت، دانیل (۱۳۵۸)، مالیات سرانه و تأثیر آن در گرایش به اسلام، ترجمه محمدعلی موحد، تهران: خوارزمی.
سیوطی، عبدالرحمن بنابیبکر (۱۳۹۴)، تاریخ خلفا، ترجمه عبدالکریم ارشد، تهران: احسان.
شامی، فضیلت (۱۳۶۷)، تاریخ زیدیه در قرن دوم و سوم هجری، ترجمه محمد ثقفی و علیاکبر مهدیپور، شیراز: دانشگاه شیراز.
طقوش، محمد بنجریر (۱۳۸۵)، دولت عباسیان، ترجمه حجتاللّه جودکی، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
علی بنحسین (ع) (۱۳۸۳)، صحیفه سجادیه، تحقیق حوزه علمیه اصفهان، مرکز تحقیقات رایانهای، احمد سجادی و حسین بناشکیب، اصفهان: مؤسسه فرهنگی مطالعاتی الزهراء (س).
عودی، ستار (۱۳۸۵)، تاریخ دولت اغلبیان در افریقیه و صقلیه، تهران: امیر کبیر.
مظفر، محمدحسین (۱۳۹۳)، تاریخ شیعه، ترجمه محمدباقر حجتی، تهران: امیرکبیر.
ممتحن، حسینعلی (۱۳۷۱)، نهضت قرمطیان و بحثی در باب انجمن اخوان الصفاء و خلان الوفاء در ارتباط با آن، تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
مونس، حسین (۱۳۸۴)، تاریخ و تمدن مغرب، ترجمه حمیدرضا شیخی، تهران: آستان قدس
رضوی.
وردانی، صالح (۱۳۸۲)، شیعه در مصر، از آغاز تا عصر امام خمینی، ترجمه عبدالحسین بینش، قم: مؤسسه دایره المعارف فقه اسلامی.
یعقوبی، احمد بنابییعقوب (۱۳۷۱)، تاریخ یعقوبی، چاپ ششم، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
منابع عربی
ابناثیر جزری، عزالدین علی (۱۴۰۷)، الکامل فی التاریخ، بیروت، لبنان: دارالکتاب العلمیه.
بردی، یوسف بنتغری (۱۳۹۲)، النجوم الزاهرة فی ملوک مصر و القاهرة، ج ۱ـ16، قاهره: وزارة الثقافة و الارشاد القومی، المؤسسة المصریة العامة.
ابنحیون، نعمان بنمحمد (۱۴۲۶)، افتتاح الدعوة، بیروت: مؤسسه الاعلمی للمطبوعات.
ابنخلکان، احمد بنمحمد (۱۳۶۴)، وفیات الأعیان و أنباء أبناء الزمان، تحقیق احسان عباس، قم: الشریف الرضی.
ابنخیاط، ابوعمرخلیفه (۱۴۱۵)، تاریخ خلیفه، تحقیق فواز، بیروت: دار الکتاب العلمیه، چاپ اول.
ابنطباطبا علوی اصفهانی، ابراهیم بنناصر (۱۳۷۷)، منتقلة الطالبیة، تحقیق محمدمهدی خرسان، قم: المکتبه الحیدریه.
ابنعبدالحکم، عبدالرحمن بنعبداللّه (۱۹۲۰)، فتوح مصر و اخبارها، مصر: لیدن.
ابنعذاری المراکشی، أبوعبداللّه محمد بنمحمد (۱۹۵۰)، البیان المغرب فی أخبار الأندلس والمغرب، بیروت: مکتبه الصادر.
ابنعماد، عبدالحی بناحمد (۱۴۰۶)، شذرات الذهب فی أخبار من ذهب، تحقیق محمود ارناووط و عبدالقادر ارناووط، بیروت: دار ابنکثیر.
ابنابار، محمد بنعبداللّه (۱۴۲۹)، الحلة السیراء (فی تراجم الشعراء من اعیان الأندلس و المغرب من المائة الأولی للّهجرة إلی المائة السابعة)، تحقیق علی ابراهیم محمود، بیروت: دار الکتب العلمیه، منشورات محمد علی بیضون.
ابناعثم کوفی، محمد بنعلی (۱۴۱۱)، الفتوح، تحقیق علی شیری، ج ۱ـ9، بیروت: دار الاضواء.
ابنقتیبه، عبداللّه بنمسلم (۱۴۱۰)، الإمامة و السیاسة، تحقیق علی شیری، ج ۱ـ2، بیروت: دار الاضواء.
ابوالفرج اصفهانی، علی بنحسین (۱۳۳۹)، مقاتل الطالبیین، ترجمه جواد فاضل، تحقیق احمد صقر، بیروت: دارالمعرفه.
بغدادی، عبدالقاهر بنطاهر (۱۴۰۸)، الفرق بین الفرق و بیان فرقة الناجیة منهم، بیروت: دار الجیل.
بکری، عبداللّه بنعبدالعزیز (۱۹۹۲)، المسالک و الممالک (البکری)، تحقیق اندری فیری و آدریان فان لیوفن، ج ۱ـ2، بیروت: دار الغرب الاسلامی.
بلاذری، احمد بنیحیی (۱۴۳۰)، أنساب الأشراف، تحقیق ویلفرد مادلونگ، احسان عباس، عبدالعزیز دوری، یوسف عبدالرحمن مرعشلی، عصام مصطفی عقله، محمد یعلاوی و رمزی بعلبکی، بیروت: المعهد الألمانی للابحاث الشرقیة.
حرزالدین، عبدالرزاق محمدحسین (1391)، مسند الصحابیه اسماء بنت عمیس الخثعمیه، تحقیق حذیفه بناسید غفاری، تهران: دلیل ما.
حلبی، علی بنابراهیم (۱۴۰۹)، السیرة الحلبیة: و هو الکتاب المسمی إنسان العیون فی سیرة الأمین المأمون، تحقیق عبداللّه محمد خلیلی، ج ۱ـ3، بیروت: دار الکتب العلمیه.
خورشید البری، عبداللّه (۱۹۹۲)، القبائل العربیه فی مصر فی القرون الثلاثه الاولی للّهجره، قاهره: الهیئه المصریه العامه للکتاب.
دینوری، ابوحنیفه (۱۹۶۰)، الاخبار الطوال، تحقیق عبدالنعیم عامر، قاهره: دار إحیاء الکتب العربیة.
دیویدسن، بزیل (۱۳۵۸)، افریقا تاریخ یک قاره، ترجمه هرمز ریاحی و فرشته مولوی، تهران: امیر کبیر.
رازی، احمد بنسهل (۱۹۹۵)، أخبار فخ و خبر یحیی بنعبداللّه و أخیه إدریس بنعبداللّه (انتشار الحرکة الزیدیة فی الیمن و المغرب و الدیلم)، تحقیق احمد بنابراهیم حسنی و ماهر جرار، بیروت: دار الغرب الاسلامی.
رمضان، هویدا عبدالعظیم (۱۹۹۴)، المجتمع فی مصر الاسلامیه (من الفتح العربی الی العصر الفاطمی)، ج 2، قاهره: الهیئه المصریه العامه للکتاب.
ریطی، ممدوح عبدالرحمن عبدالرحیم (۱۹۹۶)، دور القبائل العربیة فی صعید مصر، قاهره: مکتبه مدبولی.
سیوطی، عبدالرحمن (۱۳۷۱)، تاریخ الخلفاء، مصر: مطیعه السعاده.
طبری، ابوجعفر محمد بنجریر (۱۳۸۷)، تاریخ طبری، تحقیق ابوالفضل ابراهیم محمد، بیروت: دارالتراث، چاپ دوم.
طبری، محمد بنجریر (۱۳۸۷)، تاریخ الأمم و الملوک، بیروت: دارالتراث.
عبدالرزاق، محمود اسماعیل (۱۹۷۶)، الخوارج فی بلاد المغرب حتی منتصف القرن الرابع الهجری، قاهره: الدار البضاء دارالثقافه.
کلاعی، سلیمان بنموسی (۱۹۷۷)، الاکتفاء بما تضمنه من مغازی رسول اللّه صلّی اللّه علیه و سلّم و الثلاثة الخلفاء، تحقیق محمد عبدالقادر عطا، بیروت: دار الکتب العلمیه.
کندی، محمد بنیوسف (۱۴۰۷)، تاریخ ولاة مصر ویله کتاب تسمیة قضاتها، بیروت: مؤسسه الکتب الثقافه.
مسعودی، علی بنحسین (۱۴۰۹)، مروج الذهب و معادن الجوهر، تحقیق یوسف اسعد داغر، قم: مؤسسه دار الجهر.
مقریزی، تقیالدین احمد (بیتا)، الخطط، بغداد: مکتبه المثنی.
مقریزی، تقیالدین احمد (۱۴۱۶)، اتعاظ الحنفاء بأخبار الأئمه الفاطمیین الخلفا، مصر: مجلس الاعلی للشئون الاسلامیه.
مقریزی، تقیالدین احمد (۱۴۱۸)، المواعظ و الإعتبار به ذکر الخطط و الآثار المعروف بالخطط المقریزیة، تحقیق خلیل منصور، بیروت: دار الکتب العلمیه، منشورات محمد علی بیضون.
مونس، حسین (۱۹۹۲)، تاریخ المغرب و حضارته: من قبیل الفتح العربی الی بدایه الاحتلال الفرنسی، بیروت: العصر الحدیث للنشر.
یاقوت حموی، یاقوت بنعبداللّه (۱۹۹۰)، معجم البلدان، ج ۱ـ7، بیروت: دار الکتاب العلمیه.